Architektura informacji na stronie internetowej – czym jest i dlaczego warto o nią zadbać?

Chcesz mieć lub już masz stronę internetową? Jednym z istotnych w jej kontekście zagadnień jest architektura informacji. Wpływa ona na nastawienie użytkownika do witryny, jego emocje i działania. Przeczytaj artykuł i dowiedz się więcej o architekturze informacji oraz o tym, dlaczego należy o nią zadbać.

Spis treści:

1. Jak zdefiniować architekturę informacji? Czy jest ona tożsama z nawigacją?
2. Multidyscyplinarność architektury informacji
3. Psychologia kognitywna a architektura informacji
4. Architektura informacji a użytkownik
5. Narzędzia do tworzenia architektury informacji
6. Jak testować architekturę informacji?
7. Dlaczego dobra architektura informacji jest ważna?

Jak zdefiniować architekturę informacji? Czy jest ona tożsama z nawigacją?

Architekturę informacji można określić jako metodę zaprojektowania i uporządkowania treści na stronie internetowej bądź w aplikacji mobilnej. Nie obejmuje ona jedynie tekstów, dotyczy również obrazów, wideo czy plików do pobrania, czyli wszelkich danych, które chce się przekazać użytkownikowi. Zamiast pojęcia architektury informacji stosuje się pojęcie strategii treści, zarządzania treścią bądź projektowania informacji. Pracą nad architekturą informacji zajmują się między innymi osoby odpowiedzialne za UX, czyli doświadczenie użytkowników, na przykład UX designerzy i UX writerzy należący do zespołu projektowego. Dobra strategia treści pozwala odbiorcy jak najszybciej dotrzeć do poszukiwanych przez niego danych.

Aby lepiej zrozumieć, czym jest architektura informacji, warto dowiedzieć się, co dokładnie obejmuje i o jakie kwestie trzeba zadbać podczas jej tworzenia. Na zarządzanie treścią składa się:

• system organizacji planowany po zapoznaniu się z całością materiałów dotyczących serwisu, jego priorytetami i celami (wybór jednego bądź kilku typów menu, podział treści)
• nawigacja stanowiąca swego rodzaju kompas, sposób poruszania się po stronie i uwzględniająca linki,
• nazewnictwo, czyli dbałość o spójność nazw i sformułowań w obrębie całej strony czy aplikacji,
• wyszukiwanie określające, w jaki sposób użytkownik dociera do konkretnych treści poprzez słowa

Architektura informacji nie jest więc tożsama z nawigacją. Jest pojęciem szerszym. Samą nawigację rozumie się jako zestaw elementów interfejsu, które wspierają użytkownika w znalezieniu przez niego informacji bądź skłaniają go do działania, na przykład wyboru jakiegoś wariantu produktu.

Jakie formy może mieć nawigacja na stronie internetowej? Może ona oznaczać na przykład zespół linków prowadzących w różne miejsca, na rozmaite podstrony. Inną jej postacią będzie nawigacja lokalna, czyli występująca na konkretnej podstronie i odnosząca się do aktualnie przeglądanej treści. Popularną i docenianą przez użytkowników formą nawigacji są także filtry w sklepie online. Zdarza się również, że nawigacja występuje jako stopka, nierzadko o złożonej strukturze.

Multidyscyplinarność architektury informacji

Początek namysłu nad architekturą informacji sięga kilka dziesięcioleci wstecz, do lat 70. XX stulecia. Wtedy to, na początku swojego istnienia, strategia treści była łączona z psychologią kognitywną i bibliotekoznawstwem. Obecnie wykorzystuje ona wiedzę z wielu innych dziedzin, między innymi takich jak projektowanie graficzne, User Experience (doświadczenie użytkownika), psychologia i programowanie.

Psychologia kognitywna a architektura informacji

Architektura informacji powinna być użyteczna i przynosić użytkownikowi satysfakcję (a nawet przyjemność) podczas korzystania ze strony czy aplikacji. Aby tak się stało, nie wystarczy podczas jej projektowania oprzeć się na własnych doświadczeniach i intuicji. Trzeba sięgnąć między innymi do sprawdzonej wiedzy z zakresu wspomnianej psychologii kognitywnej zajmującej się badaniem ludzkich procesów poznawczych, tego, w jaki sposób człowiek poznaje świat oraz jak wpływa to na jego zachowania.

Psychologia kognitywna pozwala na przykład zrozumieć, jakie modele mentalne pojawiają się u użytkownika w konkretnym momencie korzystania przez niego ze strony. Czym jest taki model? Można go zdefiniować jako pewne założenie istniejące w umyśle człowieka i wykreowane w związku z doświadczeniami z przeszłości. Użytkownicy szukają informacji w witrynie, korzystając właśnie z posiadanego przez siebie modelu – budowa strony powinna więc pozostawać z nim zgodna.

Psychologia kognitywna pozwala też lepiej uświadomić sobie fakt, że kontakt z witryną wiąże się dla użytkownika zawsze z pewnym kosztem – interakcji, podejmowania decyzji, wysiłku poznawczego, wykorzystania pamięci. Jeśli dotarcie do informacji i ich przetworzenie będzie wymagało zbyt dużego zaangażowania, odbiorca może szybko opuścić dane miejsce w przestrzeni cyfrowej i przenieść się do konkurencyjnego, o bardziej przemyślanej strategii treści.

Architektura informacji a użytkownik

Przekaz informacji, ich uporządkowanie i nazewnictwo w dużej mierze zależy od charakterystyki osób, które będą korzystały ze strony lub aplikacji. Innych informacji będzie na przykład szukał architekt, a innych osoba wybierająca projekt swojego przyszłego domu. Podobnie odmiennych danych może potrzebować farmaceuta, a odmiennych pacjent. Będą oni też posługiwać się częściowo innym słownictwem, mimo że ich poszukiwania skupiają się na tej samej branży.

Dobra architektura informacji nie istnieje więc bez właściwej identyfikacji grona użytkowników. Warto też pamiętać, że strony internetowe często nie są przeznaczone dla jednej, ściśle określonej grupy, ale dla różnych, częściowo różniących się swoimi oczekiwaniami – na przykład zarówno dla lekarzy publikujących swoje profile w celu dotarcia do swoich potencjalnych pacjentów, jak i dla osób szukających dobrego specjalisty, który rozwiąże ich problem zdrowotny. Dlatego nierzadko należy szukać rozwiązań pośrednich, takich, które przede wszystkim nie skomplikują ścieżki użytkownika „mniej zaawansowanego”, nie będącego specjalistą w danej branży.

Dla architektury informacji istotny jest także kontekst odbioru treści. Należy uwzględniać, że użytkownicy korzystają z produktów cyfrowych, zazwyczaj nie będąc w pełni skoncentrowani. Mogą na przykład kupować bilet w aplikacji, znajdując się w zatłoczonym autobusie. Korzystając natomiast ze stron internetowych, raczej nie wczytują się dokładnie w każde zawarte na nich słowo, ale skanują treść wzrokiem w poszukiwaniu przydatnych informacji. Użytkownicy różnią się także kompetencjami językowymi, metodami wyszukiwania informacji i przypisywania im znaczenia.

Narzędzia do tworzenia architektury informacji

Architektura informacji nie jest wyłącznie elementami widocznymi dla użytkowników, ale strukturą treści w całym produkcie cyfrowym, na stronie internetowej bądź w aplikacji. Dlatego do jej zaprojektowania i prezentacji używa się rozbudowanych diagramów oraz map ukazujących zależności pomiędzy poszczególnymi elementami.

W tworzeniu strategii treści na stronie internetowej sprawdzą się rozmaite narzędzia, które pozwalają ją zwizualizować. Należą do nich te przeznaczone do projektowania modeli, takie jak Xmind i OmniGraffle, do projektowania graficznego, na przykład Sketch, Adobe XD i Figma. Przydatne mogą okazać się także narzędzia do tworzenia diagramów, takie jak Miro (można w nim rozrysować poszczególne elementy, dodać strzałki) i Axure, a nawet edytory tekstowe i arkusze, czyli Excel i Arkusze Google.

Jak testować architekturę informacji?

Do testowania tego, czy architektura informacji dobrze spełnia swoją funkcję i pozostaje zrozumiała dla użytkowników, można wykorzystać różne metody, przykładowo takie jak tree testing i card sorting. Tree testing Pierwszy ze sposobów testowania jest metodą badania UX (user experience – doświadczenie użytkownika).

Tree testing

polega na stworzeniu, a następnie testowaniu drzew decyzyjnych, które odzwierciedlają różne ścieżki nawigacji na stronie lub w aplikacji. Celem metody jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie, czy użytkownicy są w stanie znaleźć intuicyjnie i szybko poszukiwane przez siebie informacje.

Card sorting

Druga metoda polega na sortowaniu przez użytkowników zapisanych na kartach tematów w logiczne kategorie. Analiza wyników card sortingu pomaga w zrozumieniu potrzeb i procesów myślowych użytkowników, a następnie w optymalizacji struktury informacji.

Dlaczego dobra architektura informacji jest ważna?

Architektura informacji powinna tworzyć logiczną i intuicyjną dla odbiorcy ścieżkę nawigacji w interfejsie. Jej celem jest również utrzymanie spójności treści i nazewnictwa w całym systemie. Dzięki niej korzystanie z rozmaitych funkcji strony bądź aplikacji jest prostsze i przyjemniejsze dla użytkownika. Dobrze zaplanowana architektura informacji oznacza wiele korzyści zarówno dla firm, jak i użytkowników, na przykład takich jak:

• Zdobycie nowych użytkowników i zatrzymanie tych już pozyskanych – dlatego warto projektować podstrony rejestracji w zgodzie z dobrymi praktykami architektury informacji.
• Wzrost sprzedaży produktów lub usług – osoby, które nie znajdą sprawnie interesujących je artykułów ze względu na źle zaprojektowaną architekturę informacji, mogą szybko odejść do konkurencji dbającej o ich pozytywne doświadczenia.
• Niższe koszty marketingu – dzięki dobrze zaprojektowanej architekturze informacji zmniejszają się koszty promocji i remarketingu. Przejrzysta i spójna struktura informacji to także pewna forma przyciągania i zatrzymywania klientów. Nie obciąża ich nadmiarem danych, ułatwia im poruszanie się po stronie i realizację celów.
• Lepsze pozycjonowanie – właściwa strategia treści pozytywnie wpływa również na pozycję strony. Jeżeli dane są odpowiednio umieszczone w witrynie, dopasowane do potrzeb i wyszukiwań użytkowników, a frazy kluczowe nie powtarzają się na kolejnych podstronach, algorytmy wyszukiwarek to docenią.

Jeśli potrzebujesz strony internetowej z dobrą strategią treści, intuicyjną dla użytkowników, a zarazem korzystną dla biznesu, skontaktuj się z nami: www.ibif.pl/kontakt. Z chęcią odpowiemy na pytania i stworzymy witrynę dopasowaną do Twoich oczekiwań.